تغذیه و سلامت

سرای محله سپهر

http://exir-salamat.com/

همایش

۱۱ درصد از افراد چاق در کشورمان از زیر ۲۰ ساله ها هستند . یعنی شیوع چاقی در میان کودکان و نوجوانان رو به افزایش می باشد. چاقی در سنین مدرسه مشكلات زیادی به همراه دارد . بیماریهای روحی – روانی مانند افسردگی، انزواطلبی ، كاهش اعتماد به نفس و سرخوردگی از جمله مسائلی است كه در كودكان و نوجوانان چاق دچار آن می باشند. از طرف دیگر در سنین كودكی با احتمال چاقی در بزرگسالی همراه است به گونه ایی كه در حدود ۴۰ درصد كودكان چاق در بزرگسالی نیز به چاقی مبتلا خواهند شد.

چاقی چیست؟
تجمع غیر طبیعی چربی در بدن

علل چاقی عبارتند از :
عادات غذایی خاص از جمله افراط درمصرف شکلات ، نوشابه های گازدار ، چیپس و ........و عدم تحرک از عوامل موثر در بروز چاقی نوجوانان است البته عوامل دیگری نیز در بروز چاقی نقش دارند که شامل عوامل ژنتیكی ، فیزیولوژیكی ، روانی ، برخی بیماری های جسمی ، ژنتیک و بعضی از داروها می باشد.

عوارض چاقی :
چاقی زمینه ساز بسیاری از بیماریها ست ازجمله افزایش فشارخون ، بیماریهای قلبی ، دیابت ، سنگهای صفراوی ، واریس ،بواسیر ، افزایش چربی خون ، نقرس ، آرتروز ،کمر درد ، تنگی نفس ، بیماریهای کبدی و کیسه صفرا ، سرطان های كولون ، ركتوم ، پروستات در مردان و سینه و تخمدان در زنان ، مشكلات ناباروری در زنان و بالاخره كاهش طول عمر انسان.

الگوهای چاقی:
الگوی سیب : تمرکز چربی در ناحیه شکم
الگوی گلابی: تمرکز چربی در ناحیه ران ها و باسن

یکی از ساده ترین روش های اندازه گیری اضافه وزن و چاقی اندازه گیری BMI (شاخص توده بدن) می باشد.براساس این شاخص کودکان و نوجوانان به لاغر ، طبیعی اضافه وزن و چاقی تقسیم بندی میشوند. و با توجه به اینکه در دوران نوجوانی با توجه به سن تغییرات تركیب بدن زیاداست یعنی میزان چربی و یاعضلات تغییر می كند ، به همین دلیل وضعیت بدنی و شاخص توده بدن متناسب با سن نوجوان تعیین می گردد. برای سهولت كار از دو نموگرام استفاده می شودكه یكی برای دختران و دیگری برای پسران بكار می رود.

مشکلات تغذیه در سنین مدرسه و بلوغ :
صبحانه نخوردن یکی از مشکلات شایع در این دوران است . مطالعات نشان داده است که دانش آموزانی كه بدون خوردن صبحانه به مدرسه می روند یادگیری و كارآیی لازم را ندارند . نخوردن صبحانه و گرسنگی در طی ساعات كلاس درس موجب پائین آمدن قندخون و نرسیدن گلوگز به مغز می شودكه نتیجه آن اختلال در عملكرد مغز است معمولاً دانش آموزان نداشتن وقت را دلیل نخوردن صبحانه عنوان می كنند .

بنابراین لازم است اهمیت مصرف صبحانه و تاثیر آن در یادگیری به دانش آموزان توضیح داده شود . توصیه هایی مانند صرف شام در ساعات ابتدای شب ، خوابیدن بموقع ، زودتر از خواب بیدارشدن در صبح و تشویق دانش آموزان به ورزش قبل از صرف صبحانه موجب می شود که دانش آموزان بتدریج اشتهای خود را برای خوردن صبحانه پیدا کند.

نمونه یک صبحانه خوب برای دانش آموزان دوره راهنمایی:
نان و پنیر و گردو ، نان و پنیر و گوجه فرنگی ، نان و پنیر و خیار ، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگی ، نان و کره و مربا ، نان و کره و خرما ، نان و پنیر و خرما وبعلاوه مصرف یک لیوان شیر همراه با صبحانه توصیه می شود.
انواع غذاهای سنتی مانند عدسی با نان ، خوراک لوبیا با نان و انواع آشهای محلی از غذاهای مفید و با ارزش بالای غذایی بشمار می روند که میتواند به عنوان صبحانه مصرف شود .

میان وعده ها :
انواع میوه ها وسبزیهای گوناگون وغذاهای حاوی آنها بهترین انتخاب برای افراد چاق  میباشد.
آجیل،میوه ها، نان و پنیر وگردو ، نان و کره ومربا و شیروخرما انتخابهای خوبی هستند.

کودکان بهرحال همبرگر و ساندویچ ها را دوست دارند سعی کنید آنها را نیز درخانه و با مواد سالم تهیه كنید همبرگرهایی كه در اغذیه فروشی ها مورد استفاده قرار می گیرد. عمدتاً قابل اعتماد نیستند . در خانه به گوشت و پیاز چرخ كرده همراه با پودر سویا می توان برای كودكان همبرگر درست كرد و پس از پخته شدن با اضافه كردن كاهو ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ساندویچ را كامل نمودوبعنوان میان وعده برای افراد غیر چاق استفاده كرد.

رفتارهای غلط غذایی نوجوانان :
حذف وعده غذایی(مانند نخوردن صبحانه) حذف برخی از غذاها یا گروههای غذایی (مانند نخوردن گوشت یا شیر)و برنامه غذایی نامنظم و مصرف بی رویه تنقلات واستفاده زیاد از غذاهای آماده(فست فودها) در دوره نوجوانی از رفتارهای غلط غذایی شایع است.
باید به دانش آموزان توصیه شود که با برنامه غذایی منظم روزانه از چهار گروه غذایی اصلی و گروه متفرقه در حد متعادل استفاده نمایند. تشویق به ورزش و تحرک بدنی و محدود کردن مصرف مواد پركالری ( مثل شكلات و شیرینی وچربیها ) در نوجوانانی كه اضافه وزن دارند مفیداست.